Nederlandse spoor stort in door gebrek aan geld en personeel
Haarlem, donderdag, 11 december 2025.
ProRail kan door een ernstig tekort aan geld en personeel de komende jaren alleen nog minimaal onderhoud uitvoeren op het Nederlandse spoornetwerk. Werkzaamheden om het spoor toekomstklaar te maken raken in de verdrukking. NS-directeur Wouter Koolmees waarschuwt dat de betrouwbaarheid van het openbaar vervoer per spoor hierdoor wordt bedreigd. ProRail vergelijkt de situatie met Duitsland, waar uitstel van onderhoud tot massale vertragingen en hoge kosten heeft geleid. De spoorbeheerder pleit voor meer investeringen om te voorkomen dat Nederland in dezelfde problemen belandt. Tot nu toe waren er dit jaar al meer grote storingen dan is toegestaan.
Minimaal onderhoud wordt de nieuwe norm
ProRail voert volgend jaar ruim vierhonderd grote onderhoudsprojecten uit voor ongeveer 1.8 miljard euro [1]. De spoorbeheerder kan echter alleen nog voldoen aan de minimale vereisten uit het Basis Kwaliteitsniveau Spoor (BKN) [1]. Werkzaamheden om het spoor ‘toekomstklaar’ te maken raken in de verdrukking door tekorten aan geld en personeel [1]. ProRail waarschuwt dat deze aanpak op lange termijn duurder uitpakt [1].
Duitsland als schrikbeeld voor Nederland
Als schrikbeeld wijst ProRail naar buurland Duitsland, waar uitstel van onderhoud tot veel uitval, vertragingen en hoge kosten heeft geleid [1]. ProRail-topman John Voppen stelt dat uitgestelde projecten later duurder worden. “Dat lijkt een besparing, maar het is in werkelijkheid een verschuiving. We moeten later nog eens terugkomen en dat maakt het duurder, zorgt voor meer hinder en vraagt om meer vakmensen die al schaars zijn op de arbeidsmarkt” [1].
Infrastructuurinvesteringen blijven achter
Nederland besteedt momenteel 1.2 procent van het bbp aan infrastructuur zoals spoor, wegen en vaarwateren [1]. ProRail pleit samen met Rijkswaterstaat en de Logistieke Alliantie voor een verhoging naar minimaal 2 procent [1]. Dit moet voorkomen dat Nederland in eenzelfde situatie als Duitsland belandt [1]. Rijkswaterstaat en ProRail waarschuwen dat er ruim 54 miljard euro ontbreekt om noodzakelijke herstel- en onderhoudswerkzaamheden uit te voeren [4].
Recordaantal storingen dit jaar
Tot nu toe waren er in 2025 al meer grote storingen op het spoor dan in een jaar is toegestaan [1]. Volgens ProRail had een kwart van alle verstoringen te maken met suïcide [1]. Het bedrijf vraagt om investeringen in preventiemaatregelen, zoals het plaatsen van extra slimme camera’s en 2 miljoen euro per jaar voor het aanpassen van risicolocaties [1].
Concrete gevolgen voor reizigers zichtbaar
In Haarlem zijn uitbreidings- en vernieuwingsprojecten voorlopig geschrapt [1]. Voor volgend jaar vallen de negen maanden durende werkzaamheden aan de Gouwespoorbrug in Alphen aan den Rijn op [1]. Reizigers tussen Alphen en Bodegraven zijn vanaf oktober aangewezen op busvervoer van NS [1]. Ook reizigers tussen Leiden en Utrecht worden hierdoor getroffen en kunnen omreizen via bijvoorbeeld Schiphol [1].
NS-directeur uit zorgen over toekomst
NS-directeur Wouter Koolmees reageert bezorgd op de situatie bij ProRail [2]. Door de tekorten wordt het voor de NS “steeds moeilijker om verbeteringen voor de reiziger te realiseren” en de “afgesproken ambities voor de toekomst” na te komen [2]. Koolmees pleit ervoor dat “ProRail meer mogelijkheden zou moeten krijgen om het spoor op orde te houden” [2]. Hij waarschuwt: “De ondergrens is in zicht. Dit is waar we al jaren voor waarschuwen” [2].