België krijgt geen veto over 185 miljard euro Russische tegoeden
Brussel, woensdag, 10 december 2025.
De Europese Unie kan deze week besluiten om 185 miljard euro aan bevroren Russische tegoeden langer te blokkeren, ondanks verzet van België. De tegoeden staan bij Euroclear in Brussel, maar België heeft geen vetorecht omdat de EU artikel 122 van het verdrag inzet. Dit artikel maakt besluitvorming met gekwalificeerde meerderheid mogelijk, waardoor 15 van de 27 lidstaten kunnen beslissen. Premier De Wever sluit juridische stappen niet uit en noemt het voorstel ‘fundamenteel fout’. België vreest dat het alleen opdraait voor de kosten als Rusland zijn geld opeist. De definitieve beslissing over overdracht aan Oekraïne valt volgende week donderdag tijdens de Europese top.
Europese defensie-unie krijgt nieuwe urgentie
De discussie over Russische tegoeden komt op een cruciaal moment voor Europa. Gisteren riepen vier grote Europese landen nog op tot een sterke defensie-unie om minder afhankelijk te worden van de VS [https://dgkitest.bytes.news/16cec75-defensie-unie-Europa/]. Nu staat Europa voor een concrete test van die zelfstandigheid. De vraag is of de EU bereid is om tegen de wil van België door te zetten met het gebruik van de bevroren Russische activa voor Oekraïense steun.
Antonio Costa drijft druk op voor snelle beslissing
EU-raadsvoorzitter Antonio Costa suggereerde dinsdag dat Europa desnoods zonder België’s instemming kan beslissen over de Russische tegoeden [2]. Hij benadrukte dat de Europese Commissie “uitstekend werk” doet en dat hij denkt “heel dicht bij een oplossing” te zijn [2]. Voor een gekwalificeerde meerderheid moeten 55 procent van de lidstaten voor stemmen, die samen minstens 65 procent van de totale EU-bevolking vertegenwoordigen [2]. In de praktijk betekent dit instemming van 15 van de 27 lidstaten [2].
Commissie omzeilt veto met noodprocedure
De Europese Commissie baseert haar hoofdvoorstel op artikel 122 van het EU-verdrag, dat noodmaatregelen zonder unanimiteit toestaat om de economische stabiliteit te beschermen [4]. De Commissie stelt dat de “Reparations Loan” van 90 miljard euro uit geblokkeerde Russische activa zal helpen de Europese economie te beschermen en Oekraïne’s defensie te ondersteunen [4]. Deze keuze voor artikel 122 is opmerkelijk, omdat sancties normaal gesproken onderhevig zijn aan unanieme verlenging om de zes maanden [4].
België dreigt met juridische stappen
Premier Bart De Wever sluit juridische stappen niet uit als de EU besluit de Russische tegoeden bij Euroclear in beslag te nemen [3]. “Je kan niets uitsluiten. Als er een beslissing wordt genomen die mijns insziens op gespannen voet staat met de wettigheid en dus geen steek houdt en voor dit land grote risico’s inhoudt, kan je niets uitsluiten”, aldus De Wever [3]. Hij wijst erop dat ook Euroclear zelf naar het Europees Gerechtshof kan stappen [3].
Drie voorwaarden voor Belgische medewerking
België heeft drie concrete voorwaarden gesteld voor eventuele medewerking [3]. Ons land kan niet alleen opdraaien voor de kosten als Rusland zijn tegoeden opvraagt - alle Europese lidstaten moeten mee het bad in [3]. Niet alleen de tegoeden zelf moeten worden gecompenseerd, maar ook de eventuele schadevergoedingen die Rusland zou eisen [3]. Euroclear moet onmiddellijk geld ter beschikking krijgen in geval van een Russische eis tot terugbetaling [3].
Garantstelling verdeeld over alle lidstaten
EU-lidstaten moeten in totaal 210 miljard euro bijeenleggen voor de garantstelling aan geblokkeerde Russische tegoeden [5]. Duitsland zou 51.3 miljard euro moeten garanderen, Frankrijk 34 miljard euro en Italië 25 miljard euro [5]. Nederland moet 13.4 miljard euro garanderen, België 7.2 miljard euro [5]. Het totale bedrag per lidstaat kan nog stijgen als landen als Hongarije en Slowakije zich verzetten tegen proportionele verdeling [5].
Urgentie door dreigende Oekraïense financiële crisis
Oekraïne dreigt tegen het einde van het eerste kwartaal van volgend jaar in acute geldnood te komen [2]. De Commissie wil Kiev een lening van 90 miljard euro voor de komende twee jaar aanbieden [2]. Er is een deadline van 18 december 2025 om een principeakkoord te bereiken over de financiering van Oekraïne voor de komende twee jaar, anders dreigt het bankroet van Oekraïne begin april 2026 [4]. Costa benadrukte dat hij “indien nodig” wil doorgaan tot 19 of 20 december [2].
Euroclear-CEO waarschuwt voor confiscatie
Euroclear-CEO Valérie Urbain waarschuwde dat het gebruik van geblokkeerde Russische activa als lening aan Oekraïne “niet realistisch” is en kan worden beschouwd als “confiscatie” [7]. “De oplossing zoals ze nu voorligt is niet realistisch” en “kan beschouwd worden als confiscatie”, aldus Urbain [7]. Belgische banken waarschuwen voor “onvoorspelbaar risico voor stabiliteit van België” als Russische Euroclear-tegoeden gebruikt worden voor een lening aan Oekraïne [7].