Bulgaarse jongeren dwingen regering tot buigen met massale protesten
Sofia, donderdag, 11 december 2025.
Tienduizenden Bulgaren gingen woensdag opnieuw de straat op in Sofia en andere steden. De demonstraties waren nog groter dan die van 1 december. Vooral jongeren en Gen Z leiden de protesten tegen corruptie en het regeringsbeleid. Begin december dwongen eerdere massaprotesten de coalitieregering al om controversiële begrotingsplannen in te trekken. Nu richten demonstranten hun pijlen op de nieuwe ontwerpbegroting voor 2026. Ze zien dit als een poging om corruptie te verhullen. Betogers eisen het aftreden van premier Rosen Zhelyazkov voor kerst. De oppositie dient deze week een motie van wantrouwen in tegen de regering. Social media maken jongeren politiek actiever in het door crises geplaagde land.
Historische opkomst overtreft eerdere protestgolven
De demonstratie van woensdag in Sofia trok tussen de 120.000 en 150.000 deelnemers, volgens analyse van luchtfoto’s [1]. Dit maakt het een van de drie grootste demonstraties in de democratische geschiedenis van Bulgarije [1]. De protesten zijn vergelijkbaar met de krachtigste dagen van de januari-gebeurtenissen van 1997, toen 100.000 tot 150.000 mensen protesteerden tegen premier Jean Videnov tijdens een zware economische crisis [1]. De huidige demonstraties zijn minstens twee keer zo groot als de protesten van 2013, die maximaal 80.000 deelnemers trokken [1].
Betogers eisen aftreden regering voor kerst
Voor het parlementsgebouw in Sofia riepen demonstranten om het aftreden van de regering voor kerst [2][3]. Dit zou het kerstcadeau moeten zijn van premier Rosen Zhelyazkov, aldus betogers [2][3]. De nieuwe versie van de ontwerpbegroting voor 2026 staat centraal in de kritiek van demonstranten [2][3]. Ze beschouwen de begroting als een poging om corruptie te verhullen [2][3]. De regering van Zhelyazkov wil meer gaan lenen en streeft ernaar dat Bulgarije in 2026 toetreedt tot de eurozone [2][3].
Oppositie dient motie van wantrouwen in
De oppositie in het Bulgaarse parlement dient deze week een motie van wantrouwen in tegen de regering [2][3]. Dit gebeurt terwijl de protestgolf aanhoudt en steeds meer momentum krijgt. De coalitieregering trok op 3 december al de oorspronkelijke begrotingsplannen in onder druk van eerdere massale protesten [2][3]. Deze concessie bleek echter onvoldoende om de demonstranten tevreden te stellen. De nieuwe begrotingsvoorstellen stuiten opnieuw op massaal verzet van burgers die fundamentele veranderingen eisen.
Corruptieschandalen voeden woede demonstranten
Betogers richten hun woede vooral op ex-premier Bojko Borisov en Deljan Peevski, die zij zien als de meest corrupte politici en ondernemers [2]. Deze twee figuren worden veelvuldig beschimpt tijdens demonstraties [2]. Jongeren worden door sociale media steeds politiek actiever op straat in het door crises geplaagde land, waar vooraanstaande politici vaak gewantrouwd worden [2]. De partij van Borisov werd wel de grootste bij de laatste verkiezingen in 2024, ondanks dat nog geen 40 procent van de kiezers kwam opdagen [2].
Dalende opkomst verkiezingen contrasteert met straatprotest
De opkomst bij de vele vervroegde verkiezingen neemt sinds 2021 gestaag af [2]. Bij de laatste stembusgang in 2024 kwam nog geen 40 procent van de kiezers opdagen [2]. Dit lage opkomstpercentage contrasteert sterk met de massale deelname aan straatprotesten. De discrepantie toont de groeiende kloof tussen het traditionele politieke systeem en de burgers. Veel Bulgaren lijken het vertrouwen in electorale politiek te hebben verloren, maar zoeken wel hun toevlucht tot directe actie op straat om hun onvrede te uiten.