Amnesty draait bij over Hamas aanval: van oorlogsmisdaden naar misdaden tegen de menselijkheid
Gaza, donderdag, 11 december 2025.
Mensenrechtenorganisatie Amnesty International beschuldigt Hamas voor het eerst officieel van misdaden tegen de menselijkheid tijdens de aanval van 7 oktober 2023. In een uitgebreid rapport van 173 pagina’s stelt de organisatie dat Hamas zich schuldig maakte aan ‘uitroeiing’ van burgers. Tot eind 2024 sprak Amnesty nog alleen van oorlogsmisdaden, maar gaat nu een stap verder in de juridische kwalificatie. De aanval kostte 1.221 mensen het leven, waarvan 800 burgers. Daarnaast werden 251 mensen gegijzeld, van wie 41 stierven in gevangenschap. Het rapport documenteert ook seksueel geweld, marteling en onrechtmatige gevangenhouding. Deze verschuiving in Amnesty’s beoordeling markeert een significante juridische escalatie in de beschuldigingen tegen de Palestijnse gewapende groepen.
Zwaarste beschuldigingen in 173 pagina’s tellend rapport
Amnesty International presenteerde donderdag een uitgebreid onderzoek naar de gebeurtenissen in Zuid-Israël [1]. De organisatie documenteerde gedurende maanden de aanvallen door interviews met 70 personen, waaronder 17 overlevenden van de aanval, familieleden van slachtoffers, forensische experts en medisch personeel [2]. Het onderzoek stuitte op uitdagingen door de weigering van Israëlische autoriteiten om mee te werken en het gebrek aan voldoende forensisch bewijs [2]. De bevindingen markeren de eerste keer dat Amnesty Hamas expliciet beschuldigt van misdaden tegen de menselijkheid.
Specifieke beschuldigingen van seksueel geweld en marteling
Het rapport documenteert grove schendingen tegen de 251 gegijzelden, waaronder 16 kinderen onder de 10 jaar en 9 personen boven de 80 jaar [2]. Gijzelaars werden onderworpen aan mishandeling, marteling en fysiek, seksueel en psychologisch geweld [2]. Overlevende Ilana Gritewsky vertelde: ‘Toen ze me seksueel begonnen te misbruiken, verloor ik het bewustzijn. Fysiek en mentaal was het te veel voor me’ [2]. In bijna 20 gevallen werden lichamen van overleden gijzelaars mishandeld, verminkt, verbrand en geslagen [2]. Eli Sharabi werd 15 maanden lang geketend tijdens zijn gevangenschap [2].
Al-Qassam brigades hoofdverantwoordelijk voor misdaden
Hamas, inclusief de gewapende tak de Ezzedine Al-Qassam Brigades, draagt de hoofdverantwoordelijkheid voor de misdaden [3]. Ook de Al-Quds brigades van Palestijnse Islamitische Jihad en de Al-Aqsa Martelaren Brigades van Fatah worden verantwoordelijk gehouden [2]. Naast gewapende strijders in militaire uniformen staken honderden ogenschijnlijk burgers op 7 oktober de grens over via gaten in het hek, aangemoedigd door Hamas [1]. Deze groepen worden verantwoordelijk gehouden voor het plunderen van huizen in Israël [1].
Internationale rechtelijke stappen al in gang gezet
Het Internationaal Strafhof had anderhalf jaar geleden al arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen drie Hamas-leiders, onder meer vanwege misdaden tegen de menselijkheid op 7 oktober [1]. Alle drie zijn inmiddels door Israël gedood [1]. In mei 2024 vroeg het ICC arrestatiebevelen aan voor toenmalig Hamas politiek leider Ismail Haniyeh, Mohammed Deif en Yahya Sinwar [3]. Het ICC vaardigde in november 2024 ook nog actieve arrestatiebevelen uit tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig defensieminister Yoav Gallant wegens oorlogsmisdaden [3].
Bredere context van Amnesty’s Israël-kritiek
Amnesty concludeerde eerder dat Israël genocide pleegde in Gaza als reactie op de terroristische aanval door Hamas, wat door Israël wordt weersproken [1]. In december 2024 herhaalde de organisatie deze beschuldiging en waarschuwde dat Israël ‘nog steeds genocide pleegt’ [3]. Zuid-Afrika spande een genocidezaak aan tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof, die nog altijd loopt [1]. Tot op heden zijn alle gijzelaars teruggekeerd als onderdeel van een staakt-het-vuren in Gaza, behalve het lichaam van één Israëlische officier [3].