Utrecht waarschuwt: lood in tuinen van duizenden huizen in oude wijken
Utrecht, donderdag, 11 december 2025.
Bewoners van oudere buurten in Utrecht moeten rekening houden met lood in hun tuingrond. De gemeente heeft een speciale kaart gelanceerd waarop inwoners kunnen checken of hun woning in een risicogebied ligt. Oranje gebieden hebben een grote kans op loodverontreiniging door historische ophogingen met vervuilde grond. Kinderen lopen het grootste risico op gezondheidsproblemen door blootstelling aan lood. De gemeente biedt gratis grondonderzoek aan tot 11 januari 2026 en geeft zes praktische tips om contact met lood te vermijden. Deze omvatten handenwassen na tuinieren, groenten kweken in potten met nieuwe aarde en het bedekken van kale grond met gras of planten.
Kleurencodes bepalen risico per adres
De gemeente heeft een digitale loodkaart online gezet waarop bewoners hun adres kunnen invullen [1]. Groene gebieden hebben een zeer kleine kans op loodverontreiniging en vereisen geen actie [1]. Gele gebieden duiden op een mogelijke kans op lood in de grond [1]. Oranje gebieden hebben de grootste kans op loodverontreiniging en bewoners krijgen het advies om preventieve maatregelen te nemen [1]. In deze oranje zones kunnen inwoners gratis grondonderzoek aanvragen.
Historische grondophogingen oorzaak vervuiling
De loodverontreiniging stamt uit het verleden toen oudere buurten in Utrecht werden opgehoogd met grond die lood bevatte [2]. Hierdoor kunnen tuinen van nu nog steeds lood bevatten [2]. De gemeente benadrukt dat bewoners van deze grond op de hoogte moeten zijn van de aanwezigheid en de gezondheidsrisico’s van lood [2]. Lood vormt alleen een gezondheidsrisico wanneer het in grote hoeveelheden in het lichaam terechtkomt [2].
Kinderen lopen grootste gezondheidsrisico
Vooral jonge kinderen zijn kwetsbaar voor de schadelijke effecten van loodblootstelling [2]. De gemeente wijst erop dat lood alleen ongezond is als er veel van in het lichaam terechtkomt, met kinderen als meest risicovolle groep [2]. Het risico op het binnenkrijgen van te veel lood blijft zeer klein wanneer bewoners de preventieve tips van de gemeente opvolgen [1]. Deze focus op kinderen komt voort uit hun gevoeligheid voor de ontwikkelingseffecten van loodvergiftiging.
Zes praktische tips voor bescherming
De gemeente deelt een informatieflyer met zes concrete adviezen om loodblootstelling te voorkomen [2]. Deze tips omvatten handenwassen na buitenspelen en tuinieren, het kweken van groenten en fruit in bakken met nieuwe aarde, en het bedekken van kale grond met gras, planten of grind [2]. Door deze maatregelen wordt de kans op te veel lood binnenkrijgen sterk verminderd [2]. De adviezen zijn speciaal ontworpen om praktisch toepasbaar te zijn voor huishoudens.
Gratis onderzoek tot januari beschikbaar
Bewoners in oranje risicogebieden kunnen voor 11 januari 2026 gratis grondonderzoek aanvragen [1][2]. Een onderzoeksbureau maakt een afspraak en haalt grond uit de tuin op twee of drie locaties [1]. Met een grondboor graven zij gaten van maximaal 50 centimeter diep en 6 centimeter breed [1]. Na ongeveer vier weken ontvangen bewoners het resultaat per e-mail en wordt dit ook online geplaatst in de Bodeminformatie module [1].
Vervolgstappen bij bevestigde vervuiling
Wanneer onderzoek loodverontreiniging bevestigt, kunnen bewoners verschillende maatregelen nemen [1]. Het opvolgen van de preventieve tips houdt het risico op te veel loodopname zeer klein [1]. Bewoners kunnen de grond bedekken met planten, gras of waterdoorlatende tegels [1]. Als laatste optie kunnen zij vervuilde grond tot 50 centimeter à 1 meter diep uitgraven en vervangen door nieuwe grond, hoewel dit niet verplicht is [1].