Oekraïne staat op het punt een vredesplan te ondertekenen, maar één voorwaarde is onacceptabel
Berlijn, woensdag, 10 december 2025.
Oekraïne is bereid tot verkiezingen binnen 90 dagen als Europa en de VS veiligheid garanderen. Het Amerikaanse plan eist echter het afstaan van de Donbas-regio — een eis die Oekraïne weigert, want het is wettelijk en moreel onmogelijk. Zelensky wil geen grondgebied verliezen, ook al dringt Washington aan.
Oekraïne wil verkiezingen, maar eist veiligheid
Oekraïense president Volodymyr Zelensky is bereid om binnen 60 tot 90 dagen verkiezingen te organiseren als de VS en Europa concrete veiligheidsgaranties aanbieden. Zijn ambtstermijn liep af in mei 2024, maar de staat van beleg maakte verkiezingen tot nu toe onmogelijk [nu.nl/6378786]. Zelensky benadrukt dat hij het parlement zal vragen om de nodige wetgeving aan te passen om verkiezingen mogelijk te maken [demorgen.be/b38bed0a]. De huidige politieke spanningen zijn groot: zijn topadviseur Andriy Yermak heeft zijn functie opgegeven na een corruptieschandaal, wat Zelensky onder druk zet om snel te handelen [demorgen.be/b38bed0a]. De Amerikaanse president Donald Trump kritiseerde in een interview met Politico dat Oekraïne al te lang geen verkiezingen heeft gehouden, en noemde het een ‘niet meer democratie’ [nu.nl/6378786][ad.nl/a0a67b1a]. Zelensky reageerde niet direct op die uitspraken, maar zijn voorstel om verkiezingen te houden met een veiligheidsgarantie is een strategische zet om zowel binnen Oekraïne als internationaal steun te behouden.
Het Amerikaanse plan: grondgebied of kapitulatie?
Het Amerikaanse 28-puntenplan, ontwikkeld onder leiding van president Trump en zijn onderhandelaars Steve Witkoff en Jared Kushner, eist dat Oekraïne de Donbas-regio, inclusief Donetsk en Loegansk, afstaat aan Rusland [ad.nl/a0a67b1a][demorgen.be/b38bed0a]. Het plan, dat in november 2025 werd gepresenteerd, werd eerder opgesteld met gesprekken met Rusland en Oekraïne [duitslandinstituut.nl/65811]. Zelensky wees dit af tijdens een gesprek in Londen op 2025-12-09, waar hij stelde dat het ‘wettelijk en moreel onmogelijk’ is om grondgebied af te staan volgens de Oekraïense grondwet en internationaal recht [duitslandinstituut.nl/65811][demorgen.be/b38bed0a]. Duitse bondskanselier Friedrich Merz noemde het plan ‘capitulatie’ en zei dat hij ‘zeer sceptisch’ is over een aantal details [duitslandinstituut.nl/65811][demorgen.be/b38bed0a]. Frankse president Emmanuel Macron waarschuwde dat de VS ‘Oekraïne kunnen verraden’ als er geen echte veiligheidsgaranties zijn [demorgen.be/b38bed0a]. De EU probeert via bevroren Russische tegoeden (185 miljard euro bij Euroclear en 7 miljard bij Belgische banken) een lening aan Oekraïne te financieren, maar België verzet zich, waardoor het plan nog steeds in het geding is [nu.nl/6378786][demorgen.be/b38bed0a].
Een aangepast plan, maar nog steeds geen akkoord
Zelensky, Merz, Macron en Starmer overlegden maandag 2025-12-09 in Londen over het Amerikaanse vredesplan. Ze werkten het oorspronkelijke 28-puntenplan terug naar 20 punten, waarbij het eis om grondgebied af te staan is geschrapt [duitslandinstituut.nl/65811]. Volgens Zelensky zijn de grootste struikelblokken eruit, maar het plan moet nog worden goedgekeurd door de VS [nu.nl/6378786]. De Amerikaanse onderhandelaars dringen aan op een snelle reactie, met Trump die een deal tegen Kerstmis (2025-12-25) wil [demorgen.be/b38bed0a]. De deadline is verstreken zonder bevestiging van een reactie [demorgen.be/b38bed0a]. Oekraïne ontvangt sinds juli 2025 gemiddeld 2 miljard euro per maand van Europese bondgenoten, tegenover 5 miljard tussen maart en juni 2025, wat druk legt op het vertrouwen in steun [nu.nl/6378786]. De Britse premier Keir Starmer benadrukte tijdens het overleg dat een staakt-het-vuren rechtvaardig moet zijn, gezien de zware verliezen van Oekraïne [nu.nl/6378786]. De Europese leiders willen het plan aanpassen, maar moeten tegelijkertijd de Amerikaanse geheime diensten, die nog steeds cruciale inlichtingen leveren, niet kwetsen [duitslandinstituut.nl/65811]. De komende weken zijn cruciaal: een besluit over het gebruik van bevroren Russische tegoeden is gepland voor 18 december, maar zonder consensus is het plan geblokkeerd [demorgen.be/b38bed0a].